ممنوعیت انتخاب اسامی ترکی برای کودکان در ایران
لە کوردی بەردەست نییە
دیر زمانی است که پدر و مادرهای آذربایجانی در انتخاب نام‌های ترکی برای کودکان خود با محدودیت و ممنوعیت‌هایی از سوی ارگان‌های مربوطه روبرو هستند. مسؤلان ادعا می‌کنند که قانونی وجود ندارد که خانواده‌ها را از انتخاب نام‌های تُرکی برای فرزندانشان باز دارد، ولی به قدری در روندِ صدور شناسنامه به زبان ترکی کاغذبازی بوجود آورده و کار را به امروز و فردا موکول می‌کنند تا والدین ذِلّه شده و به انتخاب نام مورد تأیید جمهوری اسلامی ایران تن دهند. در همین حال، مسئولانِ ثبت احوال لیستی از اسامی مورد تأیید جمهوری اسلامی را که به عنوان نام‌های ایرانی-اسلامی شناخته می‌شود در اختیار دارند و اگر نامِ انتخابی برای یک کودک تُرک در آن نباشد، خانواده حق انتخاب نام مورد نظرشان را نخواهند داشت.
مسئولان جمهوری اسلامی از سویی منکر اِعمال هر گونه محدودیتی در انتخاب اسامی والدین به کودکانشان به زبان ترکی هستند و از سویی برخی دیگر از مسئولان استدلال می‌کنند که انتخاب نام‌های تأیید نشده با ایجاد تفاوت‌ها می‌تواند به اختلافات بیشتر قومی دامن زده و وحدت ملی را خدشه‌دار نماید. مسئولان یکسان‌سازی زبانی و فکری تمامی شهروندان ایران را نشانه‌ای از «وحدت ملی» قلمداد نموده، تلاش می‌کنند تا ملت ایران را صرفاً بر مبنای زبان فارسی تعریف نمایند. این خود نشانه‌ی آشکاری از تبعیض‌هایی است که ترک‌ها در ایران متحمل شده و حتی پایمال شدن حقوق آنها نیز نشانه‌ای از وحدت ملی تلقی می‌شود.
ایجاد مانع و ممنوعیت در انتخاب نام می‌تواند عواقب ناگواری برای خانواده در بر داشته باشد. چنانچه گاهی خانواده‌ها ماه‌ها و سالها در دادگاه‌ها در کشاکش دریافت شناسنامه با نام انتخابی‌شان منتظر مانده و در این بین کودکِ بدون شناسنامه نیز از تمامی خدمات محروم می‌ماند.
عدم اجازه‌ی انتخاب نام‌های ترکی از سوی والدین آذربایجانی به دو شکل تحمیل می‌شود. اول آنکه نام‌های انتخابی اصلاً مورد تأیید مقامات قرار نمی‌گیرند. دوم اینکه، در موارد نادری که بعضی از نام‌ها با پیگیری‌ها تأیید می‌شوند، حروف نوشتاری به صورت اصلی مورد قبول قرار نمی‌گیرد. به عبارت دیگر نام‌های انتخابی ترکی نه آنچنانکه در تلفظ و نوشته باید ثبت شود بلکه با تلفظ فارسی اجازه صدور شناسنامه را دریافت می‌کنند. از رایج‌ترینِ این نام‌های ترکی که با تلفظ فارسی نوشته می‌شود نام دخترانه‌ی «سئویل» و «سئودا» است که به صورت «سویل» و «سودا» اجازه ثبت در شناسنامه را دارند، زیرا علامت حمزه-ئ در زبان ترکی با رسم الخط ترکی صدای «-ِ» را می‌دهد.
ممنوعیت انتخاب اسامی ترکی برای کودکان، در ادامه‌ی تبعیضات گسترده‌ای است که پس از روی کار آمدن دولت ملت مدرن در ایران علیه ملیت‌های غیر فارس از جمله ترک‌ها اعمال شده است. اگر تبعیض‌های ملی در گستره‌ی حیات ملی به یک جمعیت اعمال شود، بی‌شک تمامی حوزه‌های حیات ملی ملت مورد نظر اعم از حوزه‌‌ی اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهگی و زیست‌محیطی تحت تبعیض قرار گرفته و گروه حاکم سعی خواهد داشت که گروه تحت ستم را از استقلال در این حوزه‌ها دور نگه دارد. حال این تبعیض می‌تواند به شکل ممنوعیت انتخاب اسمی به زبان مادری در گروه‌های ملیِ تحت ستم، کوچ اجباری از موطن خود به مناطق مرکزی، و یا هر آسیب دیگری صرفاً به خاطر ملیت آنها باشد.
امضاکنندگان این دادخواست به طور مشخص خواهان برداشتن موانع رسمی و قانونی از سر راه ثبت اسامی ترکی برای کودکان هستند. خانواده‌های ترک باید بتوانند آزادانه برای فرزندان خود هر نامی که مایل هستند انتخاب کنند.
ڕووداوەکانی ئەم دواییە
-
شوێنی واژۆکان
پارێزگا ژمارەی واژۆکان پارێزگای ئەلبۆرز 3 پارێزگای ئەرده‌بیل 15 پارێزگای بوشێهر 0 پارێزگای چوارمەحاڵ و بەختیاری 1 پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژهەڵات 78 پارێزگای فارس 0 پارێزگای گیلان 1 پارێزگای گۆڵستان 0 پارێزگای هەمەدان 2 پارێزگای هۆرمۆزگان 0 پارێزگای ئیلام 0 پارێزگای ئیسفەهان 0 پارێزگای کرمان 0 پارێزگای کرماشان 0 پارێزگای خوزستان 1 پارێزگای کۆهگیلویە و بۆیرەحمەد 1 پارێزگای کوردستان 1 پارێزگای لۆرستان 1 پارێزگای مه‌رکه‌زی 0 پارێزگای مازەندەران 1 پارێزگای خوراسانی باکوور 0 پارێزگای قەزوین 0 پارێزگای قوم 1 پارێزگای خوراسانی ڕەزەوی 2 پارێزگای سێمنان 0 پارێزگای سیستان و بەلووچستان 0 پارێزگای خوراسانی باشوور 0 پارێزگای تاران 16 پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا 23 پارێزگای یەزد 0 پارێزگای زەنجان 5 ئەم داواکارییە تا ئێستا واژۆی 469 ی وەرگرتووە. نزیکەی 89%ی واژۆکان لە ئێرانەوە دێن. نزیکەی 11%ی واژۆکان لە دەرەوەی ئێرانەوە دێن. بزانە چۆن دادخاست نەخشەی واژۆ دروست دەکات. -
نوێترین واژۆەکان
-
-
دویغو
یک کودک دختر در شهرستان گرمی علیرغم گذشت بیش از یک هفته از زمان تولد به دلیل مخالفت اداره ثبت احوال این شهرستان با نام انتخابی “دویغو”، از داشتن شناسنامه محروم مانده است.
-
بایجان
کودک آذربایجانی، پس از نزدیک به ۲ ماه مجادله حقوقی صاحب شناسنامه شد.
رامین جبرئیلی شاعر، فعال مدنی آذربایجانی و پدر «بایجان» پس از آنکه با مخالفت اداره ثبت و احوال آذربایجان شرقی برای صدور شناسنامه مواجه گردید. پس از نزدیک به ۲ ماه مجادله حقوقی طی مراحل دادرسی توانسته اند با حکم دادگاه عمومی حقوقی تبریز، اداره ثبت و احوال آذربایجان شرقی را ملزم به صدور شناسنامه برای نوزاد آذربایجانی کنند. -
هونتای
جشن تولد ۶سالگی هونتای کودک آذربایجانی بدون شناسنامه در مقابل اداره ثبت احوال جلفا
تایماز مهرعلی بیگلو پدر «هونتای» پس از ۶سال و علیرغم طی تمامی مراحل قانونی و اعتراض از طریق مجاری اداری و قضایی تاکنون نتوانسته است برای فرزند خود شناسنامه بگیرد و این امر مشکلات عدیده ای برای فرزند ایشان از جمله در خصوص مسائل مربوط به درمان و آموزش داشته است. -
یک فعال تورک ئەم داواکارییەی ڕێکخست
